2018

ZonMw Parel voor nieuwe techniek voor immunotherapie tegen asbestkanker

Asbestkankertumoren kunnen worden behandeld door het eigen immuunsysteem van de patiënt te activeren met eigen tumorcellen. Die tumorcellen zijn moeilijk en vaak helemaal niet uit het lichaam te ‘oogsten’, waardoor deze zogenaamde immunotherapie dan niet toepasbaar is. Onderzoekers van Erasmus MC zijn er in geslaagd om die tumorcellen te kweken. Hiermee lijkt er een nieuwe behandeling van asbestkanker te komen. Het onderzoek is gepresenteerd op een wetenschappelijk congres in Wenen en is gefinancierd door ZonMw, KWF en Amphera BV.

Mix van tumorcellen

Het activeren van het immuunsysteem met gebruik van lichaamseigen afweercellen (dendritische cellen) en eigen tumorcellen is een techniek die is ontwikkeld in het Erasmus MC en goede resultaten geeft bij de behandeling van asbestkanker. Het is echter vaak niet mogelijk om eigen tumorcellen in voldoende mate uit de tumor te krijgen. Onderzoekers van Erasmus MC kunnen die tumorcellen nu kweken uit cellijnen van asbestkanker. Uit een klinisch onderzoek blijkt dat een mix van deze tumorcellen in combinatie met de lichaamseigen afweercellen veilig is bij de behandeling van asbestkanker en bovendien effectief bij een aantal patiënten. Bij kanker is het immuunsysteem onderdrukt. Met bepaalde vormen van immuuntherapie is het de laatste jaren gelukt om het immuunsysteem te heractiveren. Dit kan leiden tot een langdurige overleving. Bij sommige soorten kanker lukt dit makkelijker dan bij andere soorten. Ook bij asbestkanker wordt het immuunsysteem onderdrukt. De tumor voorkomt activatie van het afweersysteem. Daardoor werken de gebruikelijke vormen van immuuntherapie vrijwel niet.

Veilig

Prof. dr. Joachim Aerts, longarts in het Erasmus MC, leidde het onderzoek. Aerts: “Met de mix ontwikkeld uit cellijnen van asbestkanker hebben we geen tumorcellen van de patiënt zelf meer nodig. Uit het onderzoek blijkt dat de nieuwe methode met gekweekte tumorcellen veilig is en dat er bij alle patiënten een activatie van het immuunsysteem optreedt. De behandeling leidde bij een aantal patiënten tot een forse afname van de tumor. Deze behandeling kan goed gecombineerd worden met andere vormen van immuuntherapie om de effectiviteit te verhogen. Theoretisch kan deze behandeling ook toegepast worden bij andere vormen van kanker, waar wij in Erasmus MC ook aan werken.”